ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin menşeili ürünler için uygulayacağı yeni gümrük vergilerini duyurmasıyla uluslararası arenada yeni bir telaş başladı. ABD tarafından uygulanacak olan bu yeni dış ticaret politikasının dünya ticaretini yeniden şekillendireceği kesin. Ancak ne yönde şekillendireceğini anlamak için geçmişte yaşanan benzer olaylara bakmak da fayda var. Çünkü bu tarz korumacı politikalar Amerikan tarihinde daha önce de bir çok kez uygulandı.
1930 yılında yürürlüğe giren Smoot-Hawley Tarifesi, Büyük Buhran’ın etkilerini hafifletmek için binlerce ithal ürüne yüksek vergiler koyarak Amerika sanayisini ithal mallara karşı korumak ve yerli sanayiyi destekleyerek büyütmeyi hedefliyordu. Ancak bu karar sonucunda Avrupa ülkeleri misilleme yaparak uluslararası ticareti daha da daraltmış ve bu durum Amerika ticaretinin daha çok yara almasıyla sonuçlanmıştı.
1970 yılında ABD, Japonya otomotiv sanayisinin yükselişine tepki olarak ithalat kısıtlamaları getirmiş Amerika-Japonya ilişkilerinde gerilim yüksek hızla tırmanmıştı. Japonya karşı hamle olarak üretim tesislerini Amerika sınırları içine taşımış ve ticaret kısıtlamalarından korunarak Amerikalı tüketiciler tarafından en çok tercih edilen markalardan olmayı başarmıştı. Sonuç olarak ABD ekonomisi bu kararla kendini korumak şöyle dursun daha çetin bir rekabet ortamına sürüklenmişti.
Trump’ın “Önce Amerika” anlayışı çerçevesinde aldığını iddia ettiği bu karara gelince öncelikle bu kararın uluslararası ilişkileri nasıl etkileyeceğine bakmakta fayda var. Kanada ve Meksika ile olan gerginliklerin artması, Çin ile uzun süredir devam eden ekonomik savaşın daha da derinleşmesi ve Avrupa Birliği’nin bu sürece nasıl dahil olacağı, önümüzdeki dönemin en kritik konuları arasında yer alıyor.
Beyaz Saray, kararın Amerikan sanayisini ve tüketicisini koruma amacı taşıdığını savunuyor. Ancak, ABD’de tüketici fiyatlarının artması, enflasyonun yükselmesi ve ticaretin yavaşlaması gibi olumsuz etkiler kaçınılmaz olabilir ve bu durum uluslararası ticaret yoluyla kartopu etkisi yaratarak tüm dünya ekonomilerine yayılabilir.
Trump yönetimi kendi ülke hafızalarından bağımsız mı hareket ediyor bilemiyoruz ancak geçmişte yaşanan benzer olaylara baktığımızda bu tarz koruyucu politikaların global anlamda herkes için sarsıcı sonuçları olduğu kesin. Tarih bize gösteriyor ki ticaret savaşlarının kazananı genellikle olmuyor. Trump’ın politikaları gerçekten Amerika’yı “yeniden büyük” yapacak mı, yoksa dünya ekonomisini yeni bir belirsizlik dönemine mi sürükleyecek? Önümüzdeki süreç, tarihin tekerrür edip etmeyeceğini gösterecek.
Genel
Yayınlanma: 03 Şubat 2025 - 16:10
Prof.Derviş BOZTOSUN: "Trump'ın Gümrük Politikaları ve Tarihin Tekerrürü"
ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin menşeili ürünler için uygulayacağı yeni gümrük vergilerini duyurmasıyla uluslararası arenada yeni bir telaş başladı. ABD tarafından uygulanacak olan bu yeni dış ticaret politikasının dünya ticaretini yeniden şekillendireceği kesin. Ancak ne yönde şekillendireceğini anlamak için geçmişte yaşanan benzer olaylara bakmak da fayda var. Çünkü bu tarz korumacı politikalar Amerikan tarihinde daha önce de bir çok kez uygulandı.
Genel
03 Şubat 2025 - 16:10
EDİTÖR
İlginizi Çekebilir